Congres Vianen - 100 jaar onderwijsvrijheid - een geschenk

Op vrijdag 27 januari 2017 organiseerde een samenwerkingsverband van organisaties uit het reformatorisch onderwijs een congres in Hotel Vianen onder de titel "100 jaar onderwijsvrijheid - een geschenk".

Op dit congres sprak 's middags staatsraad prof. mr. dr. B. P. Vermeulen. Hij stelde: "Het reformatorisch onderwijs moet voluit ruimte houden voor een eigen benoemings- en toelatingsbeleid en een eigen invulling van de kerndoelen. Dat past bij het klassiek liberalisme, het pluraliteitsliberalisme, wat ook de visie was van premier Cort van der Linden." Het kabinet van Cort van der Linden loodste in 1917 de onderwijspacificatie door het parlement. Sindsdien wordt ook het bijzonder onderwijs volledig door de overheid bekostigd.

„Lastig dat het liberalisme zo gevarieerd is”, vond Vermeulen, die ook hoogleraar onderwijsrecht is. „Het autonomieliberalisme gaat uit van een vastliggend mensbeeld.” Daardoor laat het minder ruimte voor anderen. Vermeulen was het eens met staatssecretaris Dekker en prof. mr. dr. P. W. A. Huisman, lid van de Onderwijsraad dat vrijheid begrensd is. „Maar er is geen sprake van dat het reformatorisch onderwijs door die grenzen heenzakt.”

Consistent
Vermeulen stelde dat scholen wel consistent en consequent moeten zijn. Dat laat volgens hem ruimte voor het tijdelijk toelaten van asielzoekers als er, zoals vorig jaar, een onverwacht grote toevloed is en er nergens anders ruimte is. Desgevraagd zei de staatsraad te verwachten dat het College voor de Rechten van de Mens het scholen niet zou aanrekenen als ze zouden experimenteren met het toelaten van een gering percentage andersdenkenden.

Vrijdag vroeg Dekker steun voor het uitgangspunt van zijn wetsvoorstel om bij schoolstichting niet langer de levensbeschouwelijke richting het uitgangspunt te laten zijn. "We blazen de vrijheid van onderwijs nieuw leven in. Als we tegenstanders van die vrijheid niet een gemakkelijk argument in handen willen geven, moeten we anderen de vrijheid ook gunnen." Dat meer dan 80 procent van de ouders tevreden is over het huidige scholenaanbod, doet daar volgens de staatssecretaris niet aan af. "Je hoeft niet ziek te zijn om iets beter te maken."

Prof. Huisman was het oneens met de stelling dat de professionele ruimte en de identiteit van de docent in de knel komen door overheidsinmenging. „De regering heeft de taak deugdelijkheidseisen te toetsen. De laatste tijd ligt er veel nadruk op gelijke kansen.” Bijzondere scholen moeten de vrijheid die ze hebben vooral benutten, aldus Huisman.

Boek
Tijdens dit congres is ook het boek De multiculturele refoschool: het reformatorisch onderwijs en de uitdaging van het pluralisme. gepresenteerd. Deze studie, onder redactie van John Exalto, is de schriftelijke neerslag en uitwerking van de lezingen die 4 november 2016 werden uitgesproken op de netwerkdag van het Dutch Biblebelt Network. De keuze voor het thema van de 'multiculturele refoschool' wordt zowel actueel als historisch gemotiveerd.
> Bekijk de inhoudsopgave en de inleiding van deze uitgave. en lees „Eenheidsworst door acceptatieplicht scholen” (RD), een uitgebreide beschrijving van de inhoud van de bundel.

Sprekers

  • Staatssecretaris drs. S. Dekker
    Sander Dekker is staatssecretaris van Onderwijs met de portefeuilles PO en VO.
  • John Exaltodr. J. Exalto
    John Exalto is universitair docent onderwijspedagogiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam
  • prof. mr. dr. P.W.A. Huisman
    Pieter Huisman is lid van de Onderwijsraad en deeltijd hoogleraar onderwijsrecht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
  • prof. dr. J.C. Kennedy
    James Kennedy is hoogleraar moderne Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht
  • prof. mr. dr. B.P. Vermeulen
    Ben Vermeulen is lid van de Raad van State en hoogleraar onderwijsrecht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en de Radboud Universiteit in Nijmegen.
  • prof. dr. W. van Vlastuin
    Wim van Vlastuin in rector van het Hersteld Hervormd Seminarie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en hoogleraar theologie aan dezelfde universiteit.

Programma

Het morgenprogramma heeft als thema meegekregen: "Onderwijsvrijheid in de branding?" John Exalto en James Kennedy werkten dit thema uit in twee lezingen over respectievelijk de historie en de toekomst. Ook is de video getoond die gemaakt is over 100 jaar onderwijsvrijheid. Voor deze video zijn onder andere opnames gemaakt op één van de oudste reformatorische scholen van Nederland, basisschool De Akker in Lisse.

's Middags stond het thema "De waarde van onderwijsvrijheid voor de toekomst" centraal. Er was een gesprek met staatssecretaris Sander Dekker en Pieter Huisman en Ben Vermeulen, beide hoogleraar onderwijsrecht. Aan het eind van de middag sstond de start van jubileumjaar 2017 op het programma.

> Bekijk ook de flyer met info over het leesboek Schoolstrijd en over het digitaal onderwijsleerpakket