"Handhaaf ontheffing medezeggenschapsraad"
12 januari 2006
Het moet mogelijk blijven dat scholen die principiële bezwaren hebben tegen een medezeggenschapsraad, ontheffing krijgen. Dat bepleit de Onderwijsraad. Op 11 januari 2005 stuurde hij het op initiatief van de CU aangevraagde advies over dit onderwerp onder de titel "Onderwijsspecifieke medezeggenschap" naar de Tweede Kamer.
De raad is het niet eens met minister Van der Hoeven van Onderwijs, die alle scholen de verplichting wil opleggen een medezeggenschapsraad in te stellen. Op dit moment hebben 135 scholen een ontheffing. Het betreft volgens de raad vooral reformatorische scholen. Hun bezwaren hebben te maken met hun opvattingen over gezagsverhoudingen. Twaalf scholen hebben een antroposofische achtergrond.
 |
De Onderwijsraad: "De raad ziet op dit moment geen noodzaak om de mogelijkheid tot ontheffing in het nieuwe stelsel achterwege te laten. Het aantal scholen dat ontheffing vraagt is aan het afnemen. Voor het relatief
kleine aantal scholen dat op principiële richtingsgronden een ontheffing vraagt moet dit mogelijk
blijven. In het huidige systeem is al sprake van vrijwilligheid: een twee derde meerderheid van de
ouders en het personeel moeten de ontheffing ondersteunen. De mogelijkheid van het vrijwillig
afzien van het systeem van de medezeggenschap en het in eigen kring regelen van de medezeggenschap,
bijvoorbeeld via besluitvorming in de rechtspersoon (vereniging), past binnen het denken
over nieuwe bestuurlijke verhoudingen in termen van zelfregulering, variëteit, maatwerk en
keuzevrijheid. En die mogelijkheid doet ook recht aan de vrijheid van richting en inrichting."
VGS en VBSO
Minister Van der Hoeven heeft de Tweede Kamer voorgesteld de ontheffingsmogelijkheid te schrappen. Wel kunnen schoolbesturen de bevoegdheden van de medezeggenschapsraad zelf terugbrengen van instemmingsrecht naar adviesrecht. Voorwaarde is dat twee derde van het personeel en de ouders het daarmee eens is. Dit mag op instellingsniveau geregeld worden. De reformatorische scholenorganisaties VGS en VBSO hadden aangegeven dat zij desnoods met dit model kunnen leven. Toch blijft de Onderwijsraad voorstander van een wettelijke ontheffingsmogelijkheid. Wel wordt hierbij aangetekend dat, gezien de opstelling van de VGS en de VBSO het aantal scholen dat ontheffing aanvraagt waarschijnlijk in de toekomst verder zal dalen.
De Onderwijsraad vindt ook dat de commissies die oordelen over geschillen bij medezeggenschap, moeten blijven. Dat zijn er tien omdat de verschillende levensbeschouwelijke richtingen elk een eigen commissie kennen. Minister Van der Hoeven zou ze het liefst willen samenvoegen, maar de raad heeft daar zowel praktische als principiële bezwaren tegen. Zo wordt de vrijheid van richting opgevoerd.
Reactie
De RMU sector onderwijs GOLV kan zich vinden in het advies van de
Onderwijsraad. Daardoor blijft er ruimte bestaan voor scholen die het
overleg met hun personeel en met de ouders op een andere wijze vorm
willen geven dan volgens de wettelijk vastgelegde kaders van de wet. We zijn ons er overigens van bewust dat ook in onze achterban verschillen bestaan. Op een deel van de reformatorische scholen bestaat nu ook al een personeels- of medezeggenschapsraad.
Ook blijkt uit het advies dat de breed gedragen bezwaren tegen het samenvoegen van de geschillencommissies niet voor niets geuit zijn. Toch is de RMU van mening dat dit advies in wezen een logisch uitvloeisel is van de inrichting van het onderwijsbestel in Nederland.
Zie ook:
- Onderwijsspecifieke medezeggenschap, integrale tekst van het advies (
pdf, 528 kb) - "Blijf bij ontheffing medezeggenschap", Reformatorisch Dagblad 12 januari 2005